Coś dla miłośników historii
Odkrycia archeologiczne wskazują na pojawienie się pierwszych plemion na tych ziemiach około 4200 – 1700 r. p. n. e.
Ujście Odry to obszar wczesnego osadnictwa Słowian i plemion germańskich. W czasach historycznych teren ten był przedmiotem zainteresowań państw skandynawskich, Niemców oraz Polaków. Przed tysiącem lat Wolin stanowił potęgę, dopiero później Świnoujście pojawiło się na kartkach historii.
W IX wieku na tych trenach rozkwitł handel miedzy plemionami Słowian, Niemcami a Duńczykami. Powstały szlaki handlowe; lądowy, wschodnio-zachodni oraz wodny, północno – południowy.
W VI – VII wieku, po wielkiej wędrówce ludów tereny Pomorza zasiedlili Słowianie. W 967 r. Mieszko przyłączył Pomorze do Polski. Zostało ono podporządkowane Bolesławowi I Chrobremu, po jego śmierci uzyskało niepodległość.
1121 roku Pomorze zostało lennem Bolesława Krzywoustego. Biskup Otto z Bambergu przeprowadził na tych ziemiach misję chrystianizacyjną, na zlecenie władcy polskiego. W roku 1140 powstało w Wolinie drugie po kołobrzeskim, polskie biskupstwo pomorskie podległe Gnieznu.
W XII wieku na obu brzegach Świny założono gródki strażnicze, które zostały zniszczone przez najazd duński (1177 r.) Pod koniec XII wieku zostały one odbudowane.
W roku 1186 Kapituła w Kamieniu uzyskała prawo połowu ryb na Świnie, nadane przez Bogusława I .
Z końcem XII a początkiem XIII w., Pomorze stało się lennem Danii.
Pierwsza zachowana informacja na temat przeprawy promowej przez Świnę pochodzi z początków XIII w., jest również wzmianka o prawobrzeżnym Warszowie (1256 r.)
W dokumentach księcia Barnima I historycy odnaleźli informacje podkreślające jak ważne już w tamtym wieku ,dla Księstwa Zachodniopomorskiego było ujście Świny. Są także zapisy potwierdzające uwolnienie od opłat 12 – tu łodzi ze wsi Karsibór oraz nadanie zezwoleń dla kupców na swobodną żeglugę po Świnie.
Daty powstania pierwszego kościoła we wsi Świna oraz w Karsiborze.
W połowie XVI wieku Sejm Stanów Pomorskich ustanowił Luteranizm.. jako religię obowiązującą w Księstwie Zachodniopomorskim.
W XVII wieku wojska cesarskie opanowały ujście Świny z jednoczesnym rozpoczęciem prac umacniających fortyfikacje broniące dostępu na Świnę od strony morza. 24 czerwca 1630 roku Wojska szwedzkie wkroczyły na Uznam oswobadzając mieszkańców wyspy od wojsk cesarskich Wallensteina, zakończyły wojnę trzydziestoletnią. W 1618 -48 podpisany pokój westfalski pozostawił Pomorze Szwecji do 1720 r. Prusy odkupiły wyspę Wolin i Uznam za sumę 10 mln talarów w złocie.
W latach 1738-40 wobec konieczności wnoszenia wysokich opłat za przepływanie Pianą (Wolgast i ujście Piany należy do Szwecji do 1815 r.) rząd pruski postanowił umożliwić żeglugę Świną do Szczecina, pogłębiając jej głównego koryta.
W 1743 r. na północ od wioski Świna powstało osiedle o nazwie Świnoujście, oficjalnie ogłoszone portem morskim w 1747 roku. Świnoujście uzyskało prawa miejskie od Fryderyka Wielkiego w 1765 roku.
W trakcie kampanii napoleońskiej nastąpił zastój gospodarczy, mieszkańcy wykorzystali sytuację rynku, przemycając towary poza granicę a odkupywali towary od zagranicznych handlarzy na własne potrzeby.
Z początkiem XIX wieku ujście Świny ujęto w dwa kamienne falochrony (1818-23). Zbudowano nabrzeża dla cumowania statków. Z każdym dniem, Świnoujście coraz bardziej przypominało miasto portowe. Wybudowano także kolej, która umożliwiła wygodny dojazd bezpośrednio do Berlina. Miasto zaczęło pełnić funkcję kąpieliska, przyciągając pierwszych turystów. W 1824 r. uroczyście otwarto pierwszy sezon wczasowy. Zaplanowano utworzenie parku zdrojowego, który miał oddzielić miasto od dzielnicy kuracyjnej. W 1858 r. wybudowano latarnię morską. W 1895 r. odkryto solanki, powstał dom zdrojowy.
Przybywali wczasowicze, także Polski kompozytor – Feliks Nowowiejski. Cała rodzina Kossaków spędziła w Świnoujściu wakacje opisane później w pamiętnikach.
Słynna Mata Hari spotykała się tutaj z późniejszym admirałem Wilhelmem, Canarisem, który zwerbował Mate do niemieckiego wywiadu. Tutaj, także wypoczywał cesarz Wilhelm II i Wilhelm III wraz z rodziną, a później kanclerz Bismarck III, i Herman Gering. W Świnoujściu bywał Aleksiej Maksymowicz Pieszkow, bardziej znany jako Maksym Gorki.
Znany pisarz epoki romantyzmu – Teodor Fontance -umieścił akcję swej najwspanialszej powieści, w Świnoujściu.
Do portu coraz częściej przybywali wczasowicze z Niemiec oraz państw ościennych. Miasto uzyskało status uzdrowiska.
Zastój gospodarczy na początku XX wieku spowodował ucieczkę ludności do dużych ośrodków przemysłowych na zachodzie.
W czasie II wojny światowej funkcjonowała mała stocznia, port przeładunkowy oraz baza zaopatrzenia floty wojennej (okręty podwodne, kutry). Miasto i port zostały zniszczone głównie podczas nalotów alianckich 12 marca i 16 kwietnia 1945 roku. Zbombardowane zostały liczne statki transportowe, oraz krążownik „Lutzow”. Ilość ofiar przekroczyła 23 tysiące. Miasto poddało się Armii Czerwonej 05 maja 1945r. Po zakończeniu II wojny Światowej, na mocy Układu Poczdamskiego Świnoujście zostało w posiadaniu Polski. (Jest najbardziej położonym na zachód portem polskiego wybrzeża.) 29.czerwca 1946r. na plaży odbyła się uroczystość zaślubin z morzem.
Powojenny rozwój – początkowo hamowany przez militarny charakter miasta – opierał się na budowie portu handlowego oraz nowoczesnej bazy rybołówstwa dalekomorskiego i przetwórstwa rybnego „Odra”. Dopiero lata 60-te umożliwiły odtworzenie i rozwój dzielnicy uzdrowiskowo – wczasowej. W roku 1968 wybudowano nowoczesny port węglowy. W latach 70-tych ruszyło budownictwo mieszkaniowe, powstała Morska Stocznia Remontowa.
Zmodernizowane zostały nabrzeża portowe, a promy dalekomorskie rozpoczęły kursy do Skandynawii i Wielkiej Brytanii. Otwarta granica z Niemiecką Republiką Demokratyczną spowodowała ożywienie wymiany turystycznej w rejonie wysp.
Po okresie strajków i zastoju lat 80-tych przemiany gospodarczo-polityczne w Polsce umożliwiły wyprowadzenie wojsk radzieckich ze Świnoujścia i rozwój firm prywatnych. W atmosferze afer i skandali prywatyzowano państwowe przedsiębiorstwa, obiekty i grunty. Nastąpił intensywny rozwój handlem przygranicznym. Obecnie strefa handlu i usług znajduje się w rękach prywatnych i jest na dobrym poziomie.
W ostatnich latach powstała w Świnoujściu nowoczesna oczyszczalnia ścieków (oddana w 1998 roku), wybudowano kilka kompleksów mieszkalno-usługowych, zmodernizowano i unowocześniono przeprawę promową, przekształcono niektóre ulice w deptaki spacerowe.
Trwa rozwój dzielnicy nadmorskiej powstają liczne pensjonaty i hotele. Planowana jest zabudowa Basenu Północnego i jego otoczenia na port jachtowy i miasteczko żeglarskie z prawdziwego zdarzenia. Udostępniono turystom: latarnię morską i zespoły forteczne. Realizacja tych zamierzeń czyni z miasta Świnoujścia nie tylko stolicę Krainy Pomorskich Wysp, ale także centrum bałtyckiego żeglarstwa, wypoczynku i rozrywki.
Świnoujście umiejętnie łączy rozwijającą się gospodarkę morską (port, terminal pasażersko-towarowy, stocznia, przetwórstwo rybne) z funkcją uzdrowiskowo – wczasową z licznymi usługami turystycznymi oferowanymi przez okrągły rok.
Bardzo pomyślnym rokiem dla Świnoujścia był rok 2002. Miasto zostało uznane za najlepiej promowaną miejscowość nadmorską wybrzeża polskiego w dziedzinie turystyki. W br. świnoujska plaża otrzymała Błękitną Flagę, nagrodę przyznawaną najlepiej utrzymanym w czystości plażą i kąpieliska na skalę europejską.
Ważniejsze wydarzenia historyczne
1128 – Misja chrystianizacyjna biskupa Ottona z Bambergu na wyspie Wolin
1181 – Budowa grodów warownych u ujścia Świny
1261 – Książę Barnim I wydał dokument wymieniający „zamek nad Świną”
1630 – Wkroczenie na wyspy Uznam i Wolin wojsk szwedzkiego króla Gustawa Adolfa
1747 – Świnoujście staje się portem morskim
1824 – Świnoujście ogłoszone zostaje kąpieliskiem morskim
1907 – Spotkanie w Świnoujściu cesarza Niemiec i Rosji
1934 – Świnoujście stało się bazą hitlerowskiej Krigsmarine
1945 – 4-5 maja wkroczenie wojsk radzieckich na wyspy i zajęcie Świnoujścia.
